شهر شیراز
یک شعر معروف است که می گوید که شیراز و می گن نازِ واسی آُفتو جِنگِش! شیراز، شهری زیبا و تاریخی و حتی افسانه ای در ایران و یکی از معروف ترین مناطق کشور است که از دیرباز تا کنون مهد فرهنگ و زیبایی بوده است. این شهر زیبا که در استان فارس و در جنوب کشور قرار گرفته است گویی تکه ای از بهشت خداست که بر روی زمین به انسان ها ودیعه داده شده است.
مروری بر تاریخ شهر شیراز
بر اساس افسانه ها، شیراز فرزند تهمورس از پادشاهان سلسله ی پیشدادیان شهر شیراز را تأسیس کرد و نام خود را به آن داد. از آن طرف بر اساس بررسی کتب تاریخی، شهر شیراز در قرن ۱ هجری پایه گذاری شد. اگر برایتان سوال است که چرا بر روی این شهر اسم شیراز را نهادند، باید به خدمت شما عارض شویم که کسانی که بنیان گذار این شهر بودند، نامش را از قلعه ای در اطراف این شهر که قبل از اسلام ساخته شده بود و به همین نام بود، عاریت گرفتند.
البته این ها به این معنی نیستند که شیراز قبل از ورود اسلام اصلا وجود نداشته بلکه بر عکس، این شهر از تاریخ پیچیده ای برخوردار است. در لوح های یافت شده در تخت جمشید از شیراز با نام های ish-si-ra-Ti (ایش-سی-را-تی) و یا نام هایی از این قبیل یاد شده است. درباره ی ریشه ی نام شیراز باید این را بدانید که بر اساس بررسی های تاریخ شناسان، شر به معنای خوب و راز که هم ریشه ی رز است می دانند اما، درباره ی راز خیلی ها هنوز اتفاق نظر ندارند. بنا به نوشته ی کتاب صورالاقالیم، از جهت وجود دام های بسیار در دشت شیراز آنجا را شیرساز نامیده اند.
شهر شیراز همیشه در طول تاریخ خود مرکز استان فارس نبوده است. جان لیمبرت، که یک ایران شناس و مدرس سابق دانشگاه شیراز بوده درباره ی شهر شیراز می گوید که: کتیبه ای ایلامی در تخت جمشید موجود است که حاوی نام قلعه ای بنام تیرازیس یا شیرازیس(بالاتر اشاره کردیم) است. بر اساس یافته های او و همچنین با توجه با اشارات موجود در منابع اسلامی و سایر اسناد و شواهد باستان شناسی با توجه به مهرهایی مربوط به اواخر ساسانی و اوایل اسلام است، نام شیراز در این لوح ها یافت شده است.
در کتب تاریخی پس از اسلام آمده است که شهر شیراز در زمان قدیم ی دایره ی نامنظم بوده است که در اطراف آن حصار و برج های مختلفی وجود داشته و بخش های داخلی آن به ۱۱ بخش مختلف تقسیم می شده است. شهر شیراز هیچ زمانی از بزرگان و اولیا خالی نبوده و به همین دلیل به آن برج اولیا نیز می گفتند. در قرن ۴ و ۵ هجری قمری سلسله ی آل بویه در فارس، شهر شیراز را به عنوان پایتخت انتخاب کردند و در این شهر مساجد، قصرها، کتابخانه و حصاری در آن بنا نمودند.
در هنگام حمله ی چنگیز خان مغول، شیراز از تخریب و قتل عام در امان ماند زیرا حکمرانان محلی به پرداخت مالیات به مغولان راضی شدند. در قرن ۱۳ میلادی نیز شهر شیراز به دلیل رونق علم، فرهنگ و هنر به دارالعلم مشهور شد. همانطور هم که مستحضر هستید، تعداد زیادی از شاعران، صوفیان و فیلسوفان مشهور ایرانی در شیراز متولد شده اند که سهم مهمی در به شهرت رسانیدن شهر شیراز داشته اند که از بین آن ها می توان به سعدی، حافظ و ملاصدرا اشاره کرد.
موقعیت جغرافیایی شهر شیراز
شهر شیراز مرکز استان فارس است و در جنوب غربی ایران قرار گرفته است. شیراز از شمال به مرودشت و اردکان، از غرب به ممسنی و کازرون، از جنوب به فراشبند، فیروزآباد، جهرم و فسا و از شرق به استهبان، نیریز و ارسنجان محدود می رسد. مساحت شیراز ۸۹۱/۱۷۸ کیلومتر مربع است و طول آن ۴۰ کیلومتر و عرض آن ۱۵ تا ۳۰ کیلومتر است و در منطقه ای به وسعت ۱۲۶۸ کیلومترمربع گسترده شده است.
بر طبق نتایج آخرین سرشماری که از جمعیت شیراز در سال ۱۳۸۸ به عمل آمده، جمعیت شهر شیرازنزدیک به ۱٫۵ میلیون نفر بوده و به عنوان ششمین شهر پرجمعیت ایران بعد از تهران، مشهد، اصفهان، تبریز و کرج به حساب می آید. بر طبق آخرین تقسیمات اداری شیراز به ۹ منطقه ی مستقل شهری تقسیم می شود که زرقان در شمال، ارژن در غرب، کوار در جنوب و سروستان و کربال از شرق بخش های زیر مجموعه ی آن را تشکیل می دهند.
آب و هوای شهر شیراز
میانگین دمای سالیانه ی شیراز به صورت متوسط ۱۸ درجه، بارش سالیانه ۳۳۷ میلی متر و تعداد روزهای یخبندان ۲۹ روز است. شیراز در منطقه ی معتدل شمالی قرار دارد و آب و هوای آن سرد است ولی به سبب ارتفاع زیاد از سطح دریا از نقاط هم عرض خود، مانند کازرون و گناوه بسیار خنک تر است. بارندگی آن در فصل های پاییز و زمستان و اوایل بهار است. از قدیم جغرافی دانان، فارس را به دو بخش گرمسیر و سردسیر تقسیم کرده اند. به یاد داشته باشید که برای سفر به شیراز، بهترین زمان سفر به این شهر، ماه اردیبهشت است. در این ماه نه از شلوغی های نوروز خبری هست و نه از گرمای تیر و مرداد.
